Erkenning vaderschap, gerechtelijke vaststelling vaderschap en vernietiging van de erkenning

Als een kind wordt geboren buiten een huwelijk dan moet de vader het kind erkennen om ook juridisch ouder van het kind te worden. Dit geldt niet alleen voor kinderen die worden geboren tijdens een samenleving, maar ook voor kinderen die worden geboren tijdens een geregistreerd partnerschap.

Erkenning gebeurt meestal bij de gemeente doordat de ambtenaar van de burgerlijke stand een akte van erkenning opmaakt, op verzoek van de vader. Erkenning van het kind nog voor de geboorte (erkennen van de ongeboren vrucht) is eveneens mogelijk.

Het juridisch ouderschap brengt rechten en plichten met zich mee. Hoewel de onderhoudsplicht ook rust op de niet juridische ouder (verwekker) heeft de juridische ouder ook recht op omgang en ontstaan er familierechtelijke betrekkingen (van belang voor het erfrecht) tussen de ouder en het kind. Een (latere) erkenning betekent ook dat er een keuze voor de achternaam van de vader kan worden gemaakt.

Als de verwekker van een kind niet wil overgaan tot erkenning, kan dit bij de rechter worden afgedwongen middels een verzoek tot gerechtelijke vaststelling van het vaderschap. Een verzoek kan altijd door het kind worden ingediend. Aan het verzoek ingediend door de moeder, namens het kind, zit een vervaltermijn verbonden.

Als de moeder van het kind niet wil meewerken aan de erkenning door de biologische vader, dan kan aan de rechter om vervangende toestemming worden gevraagd. De vader dient aan te tonen dat hij de verwekker van het kind is. Daarnaast wordt er een belangenafweging gemaakt door de rechter.

Tot slot kan een verzoek tot gerechtelijke vaststelling van het vaderschap ook worden ingediend na het overlijden van de verwekker. Als het verzoek wordt toegewezen heeft dit terugwerkende kracht tot het moment van de geboorte van het kind. Dit kan dus erfrechtelijke gevolgen hebben.

Mocht blijken dat de juridische vader die heeft erkend, niet de biologische vader is, dan kan een verzoek tot vernietiging van de erkenning bij de rechtbank worden ingediend. Dit kan onder bepaalde omstandigheden door het kind zelf, door de erkenner of door de moeder. Daarnaast dient er te worden gelet op de vervaltermijnen. De wet stelt hier bepaalde voorwaarden aan.